Pacdeklaro de Nagasako 2016

La 9a de aŭgusto estis la 71a datreveno de la atombombado al la urbo Nagasako. Ankaŭ ĉi-jare mi esperantigis la pacdeklaron de la urbestro, kiu elkore alvokas politikajn gvidantojn kaj pacamajn civitanojn al kunlaboro por la mondo sen nukleaj armiloj.

Estos mia ĝojo, se vi aprezos ĝin kaj kundividos kun viaj amikoj.

Pacdeklaro de Nagasako 2016

La nuklea armilo estas kruela armilo, kiu detruas la homojn.

La 9an de aŭgusto 1945, antaŭtagmeze je la 11a horo kaj 2 minutoj, unu atombombo ĵetita de usona militaviadilo eksplodegis super la urbo Nagasako. En tiu momento la urbon atakis intensaj varmradioj kaj eksploda blovego. Poste lasita estis abundego da nigre bruligitaj kadavroj, homoj plenkovritaj de brulvundo, homoj kun la eliĝinta intesto kaj homoj dolorĝemantaj trapikite de sennombraj vitropecoj. Nagasako fariĝis infero

Radioj eligitaj el la atombombo penetris en la korpojn de homoj kaj kaŭzis malsanojn kaj perturbojn, kiuj ankoraŭ nun suferigas homojn apenaŭ supervivintajn.

La nuklea armilo estas kruela armilo, kiu daŭre detruas la homojn.

En ĉi tiu majo, unua kiel oficanta prezidanto, la Prezidanto Obama vizitis Hiroŝimon, atombombitan urbon. Li montris per sia ago al la mondo gravecon senti per siaj propraj okuloj, oreloj kaj koro.

Gvidantoj de la nuklearmilaj ŝtatoj kaj ĉiuj aliaj ŝtatoj, kaj ĉiuj homoj de la tuta mondo, bonvolu viziti la urbojn Nagasako kaj Hiroŝimo. Konatiĝu kun tio, kio okazis al la homoj sub la atomnubo. Ekscii la faktojn estas ja la komenco por pensi pri la estonteco sen nukleaj armiloj.
En la kuranta jaro, en la Oficejo de Unuiĝintaj Nacioj ĉe Ĝenevo, okazas kunsido por pridiskuti leĝan kadron, kiu antaŭenigos traktadon pri nuklea malarmado. Estas granda antaŭenpaŝo, ke oni ekhavis forumon por leĝa diskutado. Sed la nuklearmilaj ŝtatoj ne ĉeestas en la kunsido, kiu baldaŭ pretigos finan rezulton. Kaj en la kunsido daŭras konflikto inter la ŝtatoj, kiuj dependas de malinstiga efiko de nukleaj armiloj, kaj la ŝtatoj, kiuj insistas pri komenco de traktado por malpermeso de nukleaj armiloj. Se la kunsido pluiros tiamaniere, ĝi estos fermita sen montri vojon al elradikigo de nukleaj armiloj.

Gvidantoj de la nuklearmilaj ŝtatoj, ankoraŭ ne estas tro malfrue por vi, bonvolu ĉeesti en la kunsido kaj partopreni en la diskutado.

Mi alvokas la Unuiĝintajn Naciojn, ĉiujn ŝtatajn registarojn kaj parlamentojn, kaj la civilan socion inkluzive de NROj. Neniam forigu la forumon de leĝa diskuto cele al la elradikigo de nukleaj armiloj. Ĉi-aŭtune en la Ĝenerala Asembleo de UN bonvolu krei forumon por diskuti kaj trakti leĝan kadron por efektivigi la mondon sen nukleaj armiloj. Kaj, kiel membroj de la homa socio, bonvolu daŭrigi penadon eltrovi solvon.

La nuklearmilaj ŝtatoj nun progresigas planon plialtpotencigi siajn nukleajn armilojn. Se la afero pluiros, efektiviĝo de la mondo sen nukleaj armiloj pli malproksimiĝos.

Ĝuste nun kunigu ĉiujn posedatajn “saĝojn” por ne detrui la estontecon de la homaro.

La japana registaro, alvokante elradikigon de nukleaj armiloj, tamen prenas la starpunkton dependan de nuklea malinstigo. Kiel rimedon por supervenki ĉi tiun kontraŭdiron, bonvolu esplori, kune kun leĝigo de la Tri Ne-nukleaj Principoj, kreon de “Zono sen Nukleaj Armiloj en Nordorienta Azio”. Kiel la sola atombombita lando, kiu konas la malhumanecon de la nukleaj armiloj, bonvolu preni la gvidan rolon por efektivigi sennuklearmilan zonon kiel ekzemplon de la saĝo de la homaro.
La historio de nukleaj armiloj estas historio de malfido.

En la malfido inter ŝtatoj evoluadis nukleaj armiloj pli potencaj kaj pli longdistancaj. En la mondo ankoraŭ restas pli ol 15 mil nukleaj armiloj, kiuj estas en danĝero de eventuala uzo en milito, akcidento, terorismo kaj aliaj.

Por rompi tiun fluon kaj ŝanĝi cirklon de malfido al cirklo de fido, unu el la farendaĵoj estas persiste kreadi fidon.

Japanio penadis disvastigi fidon, surbaze de la pacismo de la Japana Konstitucio, per humana helpo kaj aliaj kontribuoj al la mondo. Por ne militi denove, ĝi devas iri plu sur la vojo de la paca regno.

Ĉiu el ni, membroj de la civila socio, havas ion farindan. Interrilatado kun homoj trans landlimoj ja ebligas reciprokan komprenon pri malsameco de lingvoj, kulturoj kaj pensmanieroj, kaj kreas fidon proksime ĉirkaŭ ni. La civitanoj de Hiroŝimo, kiuj varme akceptis la Prezidanton Obama, montris tion. Agoj en la civila socio, eĉ se malgrandaj laŭŝajne, formas solidan kaj valoran fundamenton por konstrui fidan interrilaton inter ŝtatoj.
Sepdek unu jaroj pasis post la atombombado kaj la meza aĝo de la atombombitoj superis 80 jarojn. Iom post iom proksimiĝas la tago, kiam la mondo vidos la “epokon sen atombombitoj”. La demando nun estas, kiamaniere heredigi al la postaj generacioj la spertojn de la milito kaj la atombombajn spertojn kaŭzitajn de la milito.

Homoj el la juna generacio, viaj ordinaraj ĉiutagaĵoj, ekzemple, karesa mano de via patrino, milda rigardo de via patro, interparolo kun viaj amikoj, rideto de via karulo, estos ĉiuj forrabitaj de milito.

Bonvolu nepre unu fojon aŭskulti spertojn pri la milito, spertojn de la atombombitoj. Estas aflikta ago rakonti doloran sperton. Bonvolu kompreni, ke ili rakontas malgraŭ la doloroj, ĉar ili volas gardi estontajn homojn.

En Nagasako komenciĝis la agado de la generacioj de filoj kaj nepoj de la atombombitoj anstataŭe transrakonti spertojn de la atombombado. Progresas ankaŭ la agado heredigi al la postaj generacioj la ne forbruligitan konstruaĵon de la bazlernejo Ŝirojama kiel nacian historian restaĵon

Homoj el la juna generacio, ĉu vi volas ekpaŝi fronte al la pasinteco por la estonteco?
Kvin jaroj pasis post la akcidento de la atomcentralo en Fukuŝimo. Nagasako, kiel la urbo suferigita de radioaktiveco, daŭre subtenas Fukuŝimon.

Ni forte petas de la japana registaro pluan plibonigon de zorgado al la atombombitoj ankoraŭ nun suferantaj pro la sekvaĵoj de la atombombo, kaj tujan savadon de la atombombaj spertintoj per plivastigo de la difino de la atombombita areo kaj per aliaj rimedoj.

Esprimante nian elkoran kondolencon pri la mortintoj pro la atombomboj, ni, la civitanoj de Nagasako, deklaras, ke ni strebos al elradikigo de la nukleaj armiloj kaj al realigo de la eterna paco.
TAUE Tomihisa
Urbestro de Nagasako
la 9a de aŭgusto 2016

Vi povas legi la originalan japanan tekston ĉi tie kaj alilingvajn tradukojn (pdf) ĉi tie.

 

Pacdeklaro de Nagasako, 2015

La 9a de aŭgusto estis la 70a datreveno de la atombombado al la urbo Nagasako. Mi esperantigis la pacdeklaron de la urbestro, kiu elkore alvokas politikajn gvidantojn kaj pacamajn civitanojn al kunlaboro por la mondo sen nukleaj armiloj.

Estos mia ĝojo, se vi aprezos ĝin kaj kundividos kun viaj amikoj.

Pacdeklaro de Nagasako, 2015

Je la 11:02 atm. en la 9a de aŭgusto 1945, unu sola atombombo ruinigis la urbon Nagasako en momento.
Amaso da radioj trapikis homajn korpojn kaj neimageblaj varmoradioj kaj eksploda blovego atakis la urbon. El 240 000 loĝantoj de la urbo, mortis 74 000 homoj kaj vundiĝis 75 000 homoj. Oni diris, ke nek herboj nek arboj kreskos por venontaj 70 jaroj. Tamen nun la ruinigita monteto de Urakami estas tiel ĉirkaŭita de verdaĵoj. Sed la atombombitoj, kiuj estas morditaj de radioj kaj kiuj suferadas de la postefikoj, ne povas forgesi tiun tagon eĉ por unu tago.

La atombombo estis naskita en milito kaj uzita en milito.
La atombombitoj, kiuj ekkonis proprakorpe la teruran detruforton de atombombo, profunde kaj intense gravuris en sia koro, ke nukleaj armiloj devas ne ekzisti kaj ke ni devas ne fari militon denove. La paca ideo de la Japana Konstitucio naskiĝis el tiuj doloraj kaj severaj spertoj kaj rekonsidero pri la milito. Post la milito Japanio iradis sur la vojo de paca regno. Kaj por Nagasako kaj por Japanio la paca principo, ke ni ne faru militon, estas la origino, kiun ni devas ne ŝanĝi por eterne.
Nun la postmilita generacio konsistigas plimulton de la popolo. La memoroj pri la milito rapide perdiĝas el nia socio. Ni devas ne forgesi spertojn de la atombomboj en Nagasako kaj Hiroŝimo. Ni devas ne forgesi ankaŭ la aeratakojn, kiuj detruis Tokion kaj multajn aliajn urbojn, nek la batalon en Okinavo, nek la memorojn de la kruela milito, kiu suferigis multajn aziajn homojn.
Nun, 70 jarojn poste, ni bezonas transdoni rakontojn de tiuj memoroj al la sekva generacio.
Ni petas tiujn, kiuj spertis la atombombon kaj la militon en Japanio kaj en la mondo, rakonti sian sperton por ke la memoroj ne velku.
Ni petas la junan generacion ne forĵeti niajn spertojn kiel pasintajn historiojn. Certe akceptu nian aspiron al paco, ĉar ni volas komuniki al vi la spertojn, kiuj povos okazi ankaŭ al vi estonte. Bonvolu imagi al vi, “Kion mi faris, se mi estis en tiu situacio?”, kaj demandi vin, “Kion mi povas fari por paco?” Vi, la juna generacio, havas povon krei novajn rilatojn trans la landlimoj.
Ni alvokas ĉiujn en la mondo. La plej granda povo por realigi mondon sen milito kaj nukleaj armiloj ekzistas en ĉiu el ni. Aŭskulti rakontojn pri la milito, subskribi petskribojn por elradikigi nukleajn armilojn, kaj viziti ekspoziciojn pri la atombombo. Tiuj kaj aliaj agadoj de individuoj kolektive faras pli grandan povon. En Nagasako la sekvantaj generacioj, inkluzive de infanoj kaj prainfanoj de atombombitoj, heredante la aspiron, komencas agadon.
Niaj individuaj fortoj estas la plej granda povo por realigi mondon sen milito kaj nukleaj armiloj. La povo de civila socio estas povo movi registarojn kaj movi la mondon.

En ĉi tiu majo la Konferenco por Reekzamenado de la Traktato pri Nemultigo de Nuklearmiloj (NPT) finiĝis sen akcepti finan dokumenton. Sed la klopodoj de tiuj landoj, kiuj volas malpermesi nukleajn armilojn, ebligis, ke la malneto de fina dokumento entekstigu pluan paŝon cele al nuklea malarmado.
Ni alvokas la ĉefojn de la membroŝtatoj de NPT.
Bonvolu ne lasi la Konferencon por Reekzamenado senfrukta. Bonvolu daŭrigi viajn klopodojn por diskuti pri leĝa kadro kiel traktato por malpermesi nukleajn armilojn en ĉiuj okazoj inkluzive en la Ĝenerala Asembleo de UN.
En la Konferenco multaj landoj konsentis, ke grave estas viziti la atombombitajn urbojn.
Ankoraŭfoje ni alvokas el Nagasako.
Prezidanto Obama, ŝtatestroj inkluzive tiujn de nuklearmilaj landoj, kaj ĉiuj homoj en la mondo, bonvolu viziti Nagasakon kaj Hiroŝimon kaj konstatu, kio fakte okazis sub la atomnuboj antaŭ 70 jaroj. Bonvolu senti kaj kompreni tion, kion la atombombitoj ankoraŭ nun strebas komuniki al vi ne kiel simpla viktimo sed kiel “unu el la homaro”.
Ni alvokas la japanan registaron.
Bonvolu esplori rimedojn de la nacia sekureco ne dependanta de nuklea malinstigo. Kiel proponas esploristoj en Usono, Japanio, Koreio, Ĉinio kaj multaj aliaj landoj, la establo de “Zono sen Nukleaj Armiloj en Nordorienta Azio” ebligos tion. Kun rigardo al la estonteco, bonvolu konsideri transiron el “nuklea ombrelo” al “sennuklea ombrelo”.

En ĉi tiu somero, en Nagasako, ni okazigis la “Internacian Pacforumon de Junuloj”, en kiu junuloj el 122 landoj kaj regionoj konsideris kaj diskutis pri paco.
En novembro okazos unuafoje en Nagasako la “Internacia Konferenco Pugwash”. En tiu konferenco, kiu komenciĝis per la alvoko de Ejnŝtejno eksciinta la terurecon de nukleaj armiloj, sciencistoj el la mondo kolektiĝos, pridiskutos la problemon de nukleaj armiloj kaj elsendos pacmesaĝon el Nagasako al la mondo.
“Paco el Nagasako”. Ni flegos ĉi tiun devizon trezore kaj daŭrigos la semadon por paco.
Krome ni, Nagasako, plu subtenados homojn en Fukuŝimo, kiuj ankoraŭ suferas pro la influo de la akcidento de la atomcentralo eĉ kvar jarojn post la Granda Orient-Japana Tertremo.

Aktuale en la parlamento progresas diskutado pri la leĝoj, kiuj decidos estontan formon de la nacia sekureco. Disvastiĝas maltrankvilo kaj timo, ĉu nun ŝanceliĝas la ĵuro gravurita en nia koro antaŭ 70 jaroj kaj la paca principo de la Japana Konstitucio. Ni petas de la registaro kaj la parlamento aŭskulti tiujn maltrankvilon kaj timon kaj fari atenteman kaj sinceran diskutadon kun plena prudento.
La meza aĝo de la atombombitoj superis 80 jarojn en ĉi tiu jaro. Ni forte petas de la japana registaro plenumi sian respondecon por plibonigi subtenadon al la atombombitoj laŭ ilia aktuala situacio kaj ankaŭ por plivastigi la agnoskitan areon por protekti tieajn postvivintojn kiel atombombitojn, dum ili ankoraŭ vivas.
Esprimante nian elkoran kondolencon pri la mortintoj pro la atombomboj, ni, la civitanoj de Nagasako, deklaras, ke, kune kun la civitanoj de Hiroŝimo, ni strebados al realigo de mondo sen nukleaj armiloj kaj al realigo de la paco.

TAUE Tomihisa
Urbestro de Nagasako
la 9a de aŭgusto, 2015

[esperantigita el la japana fare de Vastalto]

Vi povas legi la originalan japanan tekston ĉi tie kaj alilingvajn tradukojn (pdf) ĉi tie.

Alvoko por la Internacia Virina Tago 2015 [plusendo]

Mi plusendas ĉi-suban mesaĝon de esperantistoj el la urbo Hiroŝimo.

Alvoko por la Internacia Virina Tago 2015

Skribas OSIOKA Taeko el la urbo Hirosima, Japanio.

Ni Hirosima Esperanto-Centro kiel unu el 22 organizoj sub Plenuma Komitato de Internacia Virina Tago 2015 Hirosima sendas al vi mesaĝon. Ni petas vin doni al ni vian respondan mesaĝon por la Tago, kaj transdoni nian mesaĝon al viaj geamikoj, viaj asocioj.
Ni ekspozicios vian mesaĝon ĉe publikaj ejoj de la urbo Hirosima, prezentos en la kunveno de la Tago.
Limdato estas la 15-a de februaro 2015, por ke ni ekspoziciu la mesaĝojn ekde la 24-a de februaro.

Kun antaŭdankoj,  (s-ino) OSIOKA Taeko

—————————————————————–
Mesaĝo por la Internacia Virina Tago de UN 2015, Hirosima

Estimataj, kaj karaj gesinjoroj en la mondo.
Ni, la plenuma komitato de la Internacia Virina Tago de UN 2015 Hirosima konsistas el 22 organizoj kaj la municipo Hirosima, salutas vin solidarece, kaj elkore alvokas al vi. En la 8-a de marto, 2015, por la Internacia Virina Tago de UN en la 8-a de marto, ni havos kunvenon por kunlaboro per saĝoj kaj fortoj, kaj antaŭen puŝi konstruon de la socio por komuna partopreno de geviroj.
Virinoj de la gubernio kaj de la urbo organizas kunlaboron por heredigo de la urbo paca al sekvanta generacio. Nur en paco ni povas koncentri fortojn por antaŭenpuŝo de komuna partopreno de geviroj.

En aŭgusto antaŭ 70 jaroj la nuklebomboj en sekundoj detruis la du urbojn Hirosima kaj Nagasaki, rabis 210 000 vivojn.
Hodiaŭ ankoraŭ daŭras sufero de pli ol 200 000 Hibakŝoj, bombitaj de nuklea armilo. Sed, pli ol 16 000 nukleaj misiloj ankoraŭ nun restas ekipitaj kaj tuj lanĉeblaj en la mondo.
Nun por nuligi ĉiun nuklean armilon necesas agado en civitana nivelo kaj movi sian registaron en multaj landoj.
Temo de la Internacia Virina Tago 2015 Hirosima estas:
“En 70-a jaro post la atombombado pacon protektu ni mem, se  ni ne agadas, nenio ŝanĝiĝos.”
En tiu tago, 8-an de marto, ni havos prelegon, elpensos, kion lanĉi al la mondo el atombombita Hiroŝimo. Ni mem aktivu por paco kaj por detruado kaj malpermeso de ĉiuj nukleaj armiloj.

YOSIDA Mariko (s-ino)  Prezidanto de la plenuma komitato Municipo Hirosima, Japanio

Kun virinaj organizoj:
Arko de Hirosima/ Konsilio Yui-porto / Kina karavano/ Novjapana virina asocio/ Ligo de vartistoj/ Hirosima Esperanto-Centro/ Ligo de medicinaj sindikatoj/ Sindikato de emeritoj/ Instruista laborsindikato/ Ligo de solaj patrino k infano(urba)/ Laborsindikato de municipaj oficistoj/ Laborsindikato de urbaj oficistoj/ Ligo de patrinoj de la urbo / Ligo de lokaj virinaj asocioj de Hirosima/ Ligo de virinaj asocioj WENET/ Ligo de Komercistoj/ Virina demokrata klubo/ YWCA/ Centro de komuna partopreno de geviroj en la socio/ Ligo de Patrinoj de la gubernio/ Sekcio de komuna partopreno de geviroj de municipo Hirosima/ Konsilio de Kino-rondoj de la urbo.

Limdato kaj aliaj: la 15-a, februaro 2015.
Maksimume sur unu leterpapero A-4 formata. Ankaŭ viroj rajtas skribi al ni.
Kun notoj petataj: Nomo, sekso, aĝo se eble, profesio, loĝloko(urbonomo), lando.
Kontaktoadreso: OSIOKA Taeko osioka(ĉe)mua.biglobe.ne.jp [Anstataŭigu (ĉe) per @]
Oogonzantyo 7-15, Minami-ku, Hirosima, 734-0041 Japanio

Nova esperanta traduko de la Japana Konstitucio

Ĵus aperis nova esperanta traduko de la Japana Konstitucio.
https://www.vastalto.com/arkivo/Japana_Konstitucio_NUN.html

Ĝi estis pretigita de la grupo NUN-vortoj.

En ĉi tiu jaro oni kandidatigis por la Nobel-Premio pri Paco la japanan popolon, kiu tenas la Artikolon 9 de la Japana Konstitucio.

Ĉapitro II
Rezigno de milito

Artikolo 9

(1) Sincere aspirante internacian pacon bazitan sur justeco kaj ordo, la japana popolo por ĉiam rezignas militon kiel suverenan rajton de la regno kaj la minacon per armita forto aŭ la uzon de armita forto kiel rimedojn por solvi internaciajn konfliktojn.

(2) Por atingi la celon menciitan en la antaŭa paragrafo, tera, mara kaj aera armeoj aŭ aliaj militfortoj neniam estu tenataj. La rajto de militado de la Regno ne estas agnoskita.

Aliflanke, la ĉefministro Abe kaj lia kabineto agnoskis la rajton je kolektiva defendo, ignorante juran procedon malgraŭ Artikolo 9.

En tiuj situacioj la nova traduko de la Japana Konstitucio estas tre aktuala temo, mi pensas.

Cetere ĝia papera eldono nun estas preparata kaj baldaŭ aperos antaŭ la jarfino.

Pacdeklaro de Nagasako, 2014

La 9a de aŭgusto estis la 69a datreveno de la atombombado al la urbo Nagasako. Mi esperantigis la pacdeklaron de la urbestro, kiu elkore alvokas politikajn gvidantojn kaj pacamajn civitanojn al kunlaboro por la mondo sen nukleaj armiloj.

Estos mia ĝojo, se vi aprezos ĝin kaj kundividos kun viaj amikoj.

Pacdeklaro de Nagasako, 2014

Ĝuste je ĉi tiu horo antaŭ 69 jaroj la ĉielo super ĉi tiu monteto estis kovrita de nigrega atomnubo. La unu sola atombombo faligita de la usona militaviadilo forblovis domojn kaj englutis la urbon en flamoj. Inter disĵetitaj kadavroj nigre bruligitaj, multaj civitanoj diskuris tien kaj reen serĉante ŝirmejon. Teruraj varmradioj, eksploda blovego kaj radiado forrabis valorajn vivojn de 74 mil homoj kaj vundis 75 mil homojn. Tiuj, kiuj apenaŭ postvivis, suferas de profundaj vundoj gravuritaj en la koro kaj la korpo, ne kuraceblaj, kvankam 69 jaroj ĵus pasis.

Nun en la mondo ekzistas pli ol 16 mil nukleaj ŝargokapoj. Atombombitoj, kiuj spertis la teruron de nukleaj armiloj, alarmadis per ĉiuj fortoj, ke la nukleaj armiloj ne estu uzataj denove. Post la atombombadoj de Hiroŝimo kaj Nagasako nukleaj armiloj ne estis uzataj en militoj, al kio ja kontribuis la ekzisto mem de la atombombitoj kaj iliaj voĉoj.

 

Se nun oni uzos nukleajn armilojn en milito, kia fariĝos nia mondo?

En ĉi-jara februaro la “internacia Konferenco pri Kontraŭhumana Efiko de Nukleaj Armiloj” okazis en Meksiko. Reprezentantoj de 146 landoj klarigis malhumanecon de nukleaj armiloj el diversaj vidpunktoj kiel homa korpo, ekonomio, naturmedio, klimatŝanĝiĝo ktp. En la konferenco oni publikigis teruran prognozon pri konsekvencoj de nuklea milito, ke vunditaj homoj estos lasitaj sen savo kaj ke la alveno de “nuklea vintro” elĉerpos nutraĵojn kaj pelos pli ol 2 miliardojn da homoj de la mondo en malsategon.

La teruro de nukleaj armiloj ne estas limigita al la pasinteco de Hiroŝimo kaj Nagasako. Ĝi estas problemo, kiu koncernas nian tutan mondon nuntempan kaj estontan.

Inter la landoj, kiuj rimarkas la malhumanecon de nukleaj armiloj, komenciĝis movo al konsiderado de traktatoj por malpermesi nukleajn armilojn.

Sed aliflanke, la nuklearmilaj ŝtatoj kaj la ŝtatoj vivantaj sub nuklea ombrelo ankoraŭ ne volas forlasi la ideon protekti la landan sekurecon per nukleaj armiloj kaj provas prokrasti la malpermeson de nukleaj armiloj.

Se ni ne povos venki ĉi tiun kontraŭstaron, la venontjara “Reekzamena Konferenco por la Traktato pri Nemultigo de Nukleaj Armiloj (NPT)”, kiu okazas en ĉiu 5a jaro, eble finiĝos sen ajna progreso.

Mi alvokas al la nuklearmilaj ŝtatoj kaj la ŝtatoj vivantaj sub nuklea ombrelo preni la unuan paŝon por venki la kontraŭstaron.

Mi petas, ke vi unue kreu forumon por diskutado kun la landoj postulantaj leĝan malpermeson de nukleaj armiloj, kaj ke vi interkonsiliĝu pri tio, kion fari kaj ĝis kiam por realigi “mondon sen nukleaj armiloj”. Mi petas, ke la japana registaro prenu la gvidan rolon kiel la lando, kiu plej bone komprenas la malhumanecon de nukleaj armiloj.

Unu regiona rimedo por protekti la estontecon kontraŭ nuklea milito estas la kreado de “zono sen nukleaj armiloj”. Nuntempe pli ol duono de la teritorio de nia Tero jam apartenas al la zono sen nukleaj armiloj. Mi proponas, ke la japana registaro, kune kun leĝigo de la Tri Ne-nukleaj Principoj, esploru “planon de zono sen nukleaj armiloj en la nordorienta Azio”. Ĉi tiu estos unu el la rimedoj por protekti kontraŭ nukleaj armiloj la nordorientan Azion, al kiu apartenas Korea Respubliko, Korea Popoldemokratia Respubliko kaj Japanio. La planon subtenas pli ol 500 gvidantoj de japanaj lokaj registaroj kaj la rondo de subtenantoj plu etendiĝos.

 

Kaŭze de la debato pri la rajto je kolektiva sindefendo, en Japanio oni interŝanĝas diversajn opiniojn pri rimedoj por certigi la sekurecon de “pacama regno”.

Nagasako kriadis “Ne plu Nagasako!” kaj ankaŭ “Ne plu milito!” La ĵuro “rezigni militon” preskribita en la Japana Konstitucio estas la baza principo de la atombombita lando Japanio kaj ankaŭ tiu de la atombombita urbo Nagasako.

La atombombitoj, rakontante sian sperton, komunikadis la principon de paco. Tamen, en la rapida diskuto naskiĝis maltrankvilo kaj dubo, ĉu tiu principo de paco nun ŝanceliĝas. Mi forte petas, ke la japana registaro serioze traktu la maltrankvilon kaj la dubon, kaj aŭskultu niajn voĉojn.

 

En Nagasako junuloj per si mem pripensas kaj diskutas pri la nukleaj armiloj, kaj komencas novan agadon. Studentoj de universitatoj komencis etendi siajn retojn eksterlanden. Lernantoj de superaj mezlernejoj jam kolektis kaj transdonis al la Unuiĝintaj Nacioj pli ol milionon da subskriboj petantaj la elradikigon de nukleaj armiloj.

La devizo de tiuj lernantoj, “Ni estas etfortaj sed ne senfortaj” rememorigas nin, ke civitana socio formita de multaj unuopuloj estas fonto de plej granda forto. Kiel parto de la civitana socio la urbo Nagasako pligrandigas la nombron de kunlaborantoj kaj daŭre agados por realigi la mondon sen nukleaj armiloj, kunlabore kun neregistaraj organizaĵoj (NRO), kun landoj, kiuj kundividas nian celon, kaj kun la Unuiĝintaj Nacioj. Civitanoj de la mondo, ni transdonu al la sekvanta generacio “la mondon sen nukleaj armiloj”.

 

Tri jaroj pasis post la akcidento de la unua atomcentralo de Fukuŝimo administrata de Tokia Elektropova Kompanio (TEPCO). Multaj homoj ankoraŭ nun estas devigataj vivi en maltrankvileco. Nagasako plu deziras plej baldaŭan releviĝon de Fukuŝimo kaj daŭrigas diversajn subtenojn al la regiono.

 

Venontjare ni havos ĝuste 70 jarojn post la atombombado de Hiroŝimo kaj Nagasako.

Ĉar la atombombitoj pli kaj pli maljuniĝas, ni deziras plibonigon de la agnoska sistemo pri atommalsanoj kaj aliajn solidajn subtenojn al ili laŭ ilia aktuala situacio.

Ni deziras, ke por la jaro ĝis la 70a datreveno de la atombombado estu granda progreso al la realigo de “la mondo sen nukleaj armiloj”, kiun ni celas kune kun la pacamaj homoj de la tuta mondo. Ni ankaŭ dediĉas elkoran funebran senton al la mortintoj pro la atombomboj.

Ni deklaras, ke ni daŭre klopodos, kune kun la urbo Hiroŝimo, por elradikigi nukleajn armilojn kaj realigi poreternan mondan pacon.

 

TAUE Tomihisa
Urbestro de Nagasako
la 9a de aŭgusto, 2014

[esperantigita el la japana fare de Vastalto]

Vi povas legi la originalan japanan tekston ĉi tie kaj alilingvajn tradukojn (pdf) ĉi tie.

Pacdeklaro de Nagasako, 2013

Ĉi-jare la 9a de aŭgusto estis la 68a datreveno de la atombombado al la urbo Nagasako.
Mi tradukis la pacdeklaron de la urbestro de Nagasako en Esperanton kaj afiŝis ĉi-sube.
Mi dankas membrojn de la studgrupo de ENAJ (Esperanta Novaĵo el Aktuala Japanio) pro lingva kontrolado al mia tradukaĵo.

Sentu vin libera plusendi aŭ citi la tradukaĵon, sed kun fontindiko.

Pacdeklaro de Nagasako, 2013

Antaŭ 68 jaroj hodiaŭ, usona bombaviadilo ĵetis unu atombombon super nia urbo Nagasako. La bombo montris teruran potencon per siaj varmoradioj, eksploda ventego kaj radiado, kaj la tuj sekvinta brulego daŭris dum la tuta tagnokto. La urbo plena de homaj vivoj ŝanĝiĝis en ruinon en unu momento. El 240 000 loĝantoj vundiĝis 150 000, el kiuj 74 000 mortis ĝis tiu jarfino. La postvivantaj atombombitoj, eĉ post 68 jaroj, suferadas pro timo al leŭkemio kaj kancero kaŭze de la radiado kaj pro seriozaj cikatroj en la koro.
La homoj kreis ĉi tiun kruelan armilon. La homoj uzis ĝin eĉ dufoje en Hiroŝimo kaj en Nagasako. La homoj ripetadas nuklean eksperimenton kaj poluadas la teron. La homoj faris multe da eraroj ĝis nun. Ĝuste pro tio ni, homoj, devas laŭokaze rememori la neforgesendan promeson en la pasinteco, kaj recertigi la originon denove alirendan.

Mi petas la japanan registaron reiri al la origino kiel la atombombita lando.
En aprilo ĉi-jare, kiam okazis la Prepara Komitato de la Reekzamena Konferenco por la Traktato pri Nemultigo de Nukleaj Armiloj (NPT) en Ĝenevo, 80 membroŝtatoj aprobe subskribis komunan komunikon por apelacii pri malhumaneco de nukleaj armiloj. Sud-Afriko kaj aliaj proponantoj petis Japanion doni aproban subskribon.
Sed la japana registaro ne subskribis ĝin kaj trompis la atendon de la tutmonda socio. Se la japana registaro ne povas subteni la aserton, ke la homaro devas ne uzi nukleajn armilojn en ajnaj cirkonstancoj, tio signifas, ke ĝi akceptas la uzon de nukleaj armiloj en iuj cirkonstancoj. Tiu ĉi sinteno kontraŭas la originon de Japanio kiel la atombombita lando deziranta, ke neniu en la mondo suferu pro atombombado.
Same mi diru pri la rekomenco de la intertraktado pri Nukleenergia Kontrakto inter Barato kaj Japanio. Barato ekposedis nukleajn armilojn sen aliĝo al NPT. Kunlabori kun tia Barato pri nuklea energio faros sensignifa la Traktaton, kies celo estas haltigi la kreskon de la nombro de nuklearmilaj ŝtatoj. Tio provizas ankaŭ Nord-Koreion, kiu malaliĝis de NPT kaj celas ekposedi nukleajn armilojn, per preteksto por pravigi sian konduton, kaj tiel malhelpos penadon sennukleigi la Korean Duoninsulon.
Mi petas la japanan registaron reveni al la origino de la atombombita lando.
Mi petas la japanan registaron, ke ĝi ekpaŝu, kun la gvidanteco kiel la atombombita lando, al konkretaj agadoj kiel leĝigo de la Tri Ne-nukleaj Principoj, kaj kiel alvoko por krei la zonon sen nukleaj armiloj en Nordorienta Azio.

En NPT nuklearmilaj ŝtatoj havas devon sincere penadi al nuklea malarmado. Tio ĉi estas promeso al la tutmonda socio.
En aprilo, 2009, en Prago, la usona prezidanto Obama esprimis sian deziron celi al “la mondo sen nukleaj armiloj”. En junio, ĉi-jare, en Berlino, li diris, “Dum ekzistas nukleaj armiloj, ni ne estas vere sekuraj”, kaj asertis, ke li plu laboru por nuklea malarmado. Kiel civitanoj de atombombita urbo, ni subtenas la sintenon de la prezidanto Obama.
Sed eĉ nun en la mondo ekzistas pli ol 17 000 nukleaj ŝargokapoj, el kiuj pli ol 90 elcentoj apartenas al Usono kaj Rusio. Prezidanto Obama, Prezidanto Putin, mi petas vin klopodi por pli rapida kaj pli drasta redukto de la nukleaj ŝargokapoj. Anstataŭ deziri “la mondon sen nukleaj armiloj” kiel foran revon, ni devas klopodi por la nuligo de nukleaj armiloj, kiel la urĝe solvenda problemo de la homaro, kaj plenumi la promeson al la tutmonda socio.

Por realigi la mondon sen nukleaj armiloj, krom taskigi ŝtatajn gvidantojn, estas diversaj aferoj, kiujn povas fari ĉiu el ni, la civitanoj de la mondo.
En la antaŭparolo de la Japana Konstitucio la japana popolo asertas, ke ili firme decidis “neniam reokazigi la terurojn kaj mizerojn de milito per agoj de la registaro”, per kio ili esprimas sian fortan aspiron al monda paco. Ni neniam forgesu la fakton, ke milito forrabis multajn vivojn kaj serioze vundis multajn korpojn kaj animojn, kaj ni neniam ripetu la multajn kruelajn scenojn kaŭzitajn de milito. Tio estas la origino de nia aspiro al paco, kaj por ne forgesi ĝin ni devas aŭskulti rakontatajn spertojn pri la milito kaj pri la atombombado, kaj transdoni ilin al la postaj generacioj.
Homoj el juna generacio, ĉu vi iam aŭdis la voĉojn de la atombombitoj? La voĉojn kriantajn, “Ne plu Hiroŝimoj! Ne plu Nagasakoj! Ne plu militoj! Ne plu atombombitoj!”?
Vi estos la lasta generacio, kiu povas senpere aŭdi iliajn voĉojn. Kio okazis sub la atomnubo antaŭ 68 jaroj? Kial la atombombitoj sin oferadas por estontaj generacioj, apelaciante por la nuligo de nukleaj armiloj? Bonvolu aŭskulti la voĉojn de la atombombitoj. Kaj bonvolu pensi pri tio, ĉu estos permesebla aŭ ne, la ekzisto de nukleaj armiloj en la mondo via kaj en la estonteco de viaj infanoj. Bonvolu paroli pri tio inter viaj amikoj. Ĝuste vi estas nia estonteco.
Estas diversaj aferoj, kiujn vi povas fari kiel civitanoj de komunumo. En Japanio preskaŭ 90 elcentoj el la municipoj faris deklaron por sennukleigo, kiu prezentas firman decidon de la civitanoj, kiuj rifuzas esti viktimoj de nukleaj armiloj kaj deziras pacon. Nacia Konsilantaro de Japanaj Municipoj por Sennukleigo, kiu konsistas el la municipoj deklarintaj sennukleigon, ĉi-jare havas sian 30-jaran jubileon post la fondiĝo. Se vi, kiel civitanoj de membro-municipo, volas komenci aktivadon surbaze de la deklaro, tiam vi havos subtenon kaj de la konsilantaro kaj de la urboj Nagasako kaj Hiroŝimo.
En Nagasako, en novembro ĉi-jare, oni okazigos “la 5an Asembleon de Terglobaj Civitanoj por Nuligi Nukleajn Armilojn”. La civitanoj per propra forto elsendos la mesaĝon por nuligi nukleajn armilojn el la atombombita urbo al la tuta mondo.

La akcidento de la unua atomcentralo de Fukuŝimo administrata de Tokia Elektropova Kompanio (TEPCO) ankoraŭ ne finiĝis, eĉ male, la damaĝo pro radioaktiveco plivastiĝas. Multaj loĝantoj, senigitaj je trankvilaj ĉiutagaj vivoj, estas devigataj vivi sen klara perspektivo al sia estonteco. Ni, la urbanoj de Nagasako, deziras la releviĝon de Fukuŝimo kiel eble plej fruan, kaj subtenas la homojn en Fukuŝimo.
Lastmonate forpasis s-ro JAMAGUĈI Senĝi [YAMAGUTI Senzi], atombombito, kiu apelaciadis la nuligon de nukleaj armiloj kaj multe klopodis por pliampleksigo de subtenado al la atombombitoj. La nombro de atombombitoj ĉiam pli malkreskas kaj ties meza aĝo superis 78 jarojn. Ni petas ankoraŭfoje pliampleksigon de subtenado al la atombombitoj.
Ni esprimas nian sinceran kondolencon al la pereintoj pro la atombombo, kaj deklaras, ke ni plu penados por realigi la mondon sen nukleaj armiloj kunlabore kun la urbanoj de Hiroŝimo.

TAUE Tomihisa
Urbestro de Nagasako
la 9a de aŭgusto, 2013

[esperantigita el la japana fare de Vastalto]

Vi povas legi la originalan japanan tekston ĉi tie kaj alilingvajn tradukojn (pdf) ĉi tie.

Radioaktiva poluado ne ĉesas en la atomcentralo Fukuŝima

La 10an de julio Tokia Elektropova Kompanio (TEPCO) publikigis pri la atomcentralo Fukuŝima-Daiiĉi, ke la mezurita koncentriteco de radioaktivaj cezioj estis 22 000 bekereloj en 1 litro de la poluita akvo ĉerpita el observa puto inter Reaktoro 2 kaj la marbordo, kaj ke la koncentriteco 100-obliĝis en ĉi tiuj 4 tagoj.
Japana Nuklea Reguliga Komisiono (NRA) esprimis fortan suspekton, ke altnivele poluita akvo trapenetras la grundon kaj elfluas en la maron.

Alvoko okaze de la Internacia Virina Tago 2013

Mi plusendas jenan mesaĝon de japanaj esperantistoj el Hiroŝimo.

Alvoko okaze de la Internacia Virina Tago 2013

Skribas OSIOKA Taeko el la urbo Hirosima, Japanio.
Ni Hirosima Esperanto-Centro kiel unu el 23 organizoj sub la Plenuma Komitato de Internacia Virina Tago 2013 Hirosima lanĉas mesaĝon. Ni petas vin doni al ni vian respondan mesaĝon por la Tago, kaj transdoni la alvokon al viaj geamikoj.
Ni ekspozicios vian mesaĝon ĉe publikaj ejoj de la urbo Hirosima.
Limdato estas la 10-a de februaro 2013, ĉar ni havos ekspoziciojn de la mesaĝoj ek de la 18-a de februaro.
Kun antaŭdanko, OSIOKA Taeko

———————————————

Mesaĝo por la Internacia Virina Tago 2013, Hirosima

Estimataj, kaj karaj gesinjoroj en la mondo,

Ni, la plenuma komitato de la Internacia Virina Tago de UN 2013, Hirosima, konsistas el 23 organizoj kaj la municipo Hirosima, salutas vin solidarece, kaj elkore alvokas al vi.

En la 3-a de marto,2013, por la Internacia Virina Tago de UN en la 8-a de marto, ni havos kunvenon por kunlaboro per aldono de saĝoj kaj fortoj, kaj por antaŭenpuŝi konstruon de la socio por komuna partopreno de geviroj.

Virinoj de la gubernio kaj de la urbo Hirosima organizas kunlaborojn por heredigo de la socio paca al sekvanta generacio. Nur en paco ni povas koncentri fortojn por antaŭenpuŝo de komuna partopreno de geviroj.

Post publikigo de la “Listo pri Egaleco inter Viro kaj Virino” de la Monda Ekonomia Forumo en oktobro, 2012, ni denove pripensis pri nuna situacio de la japanaj virinoj. Laŭ vidpunkto pri ŝanco de dungiĝo, salajro, edukiteco, sano, vivkondiĉo, partopreno en politiko, entute la japanaj virinoj lokiĝas 101-a pozicio en la listo! Longe daŭras malprospera ekonomio aldone al la katastrofo kaj de naturo kaj de la atomcentralo, kiu aparte atakas gejunulojn kaj virinojn.

“Ni pripensu pri feliĉo de la virinoj” estas la ĉefa temo de la Tago, 2013, kaj ni lernas pri hodiaŭa situacio de virinaj vivo, malriĉeco, kaj ties influo al kresko de infanoj, en Hirosima, kaj en Japanio. Ni kosiliĝas pri niaj taskoj, kaj antaŭen puŝos komunan partoprenon de geviroj en la socio.

Bonvolu informi nin pri situacio de virinaj vivo kaj laboro ĉirkaŭ vi, ni petas. Vian mesaĝon ni ekspozicios en tri kunvenejoj de la urbo.

S-ino YOSIDA Mariko
Prezidanto de la plenuma komitato por la Internacia Virina Tago 2013, Hirosima
La municipo Hirosima

Kun virinaj organizoj: Arko de Hirosima / Konsilio Yui-porto / Kina karavano / Novjapana virina asocio / Ligo de vartistoj / Hirosima Esperanto-Centro / Ligo de medicinaj sindikatoj / Sindikato de emeritoj / Instruista laborsindikato / Ligo de solaj patrino k infano (urba) / Laborsindikato de municipaj oficistoj / Laborsindikato de urbaj oficistoj / Ligo de patrinoj de la urbo / Ligo de lokaj virinaj asocioj de Hirosima / Ligo de virinaj asocioj WENET / Ligo de Komercistoj / Virina demokrata klubo / YWCA / Centro de komuna partopreno de geviroj en la socio / Ligo de Patrinoj de la gubernio / Koruso Paĉe / Sekcio de komuna partoprenode geviroj de municipo Hirosima / Konsilio de Kino-rondoj de la urbo.

Limdato kaj aliaj: ĝis la 10-a, februaro 2013.
Maksimume sur unu leterpapero A-4 formata. Ankaŭ viroj rajtas skribi al ni.
Kun notoj petataj: Nomo, sekso, aĝo se eble, profesio, loĝloko (urbonomo), lando.
Kontaktoadreso: OSIOKA Taeko osioka(ĉe)mua.biglobe.ne.jp [Anstataŭigu (ĉe) per @]
Oogonzantyo 7-15, Minami-ku, Hirosima, 734-0041 Japanio

Pacdeklaro de Nagasako, 2012

La 9an de aŭgusto, revenis la memortago por la atombombitaj viktimoj.
Mi tradukis la pacdeklaron de la urbestro de Nagasako en Esperanton kaj afiŝis ĉi-sube.
Mi dankas membrojn de Metiejo por Esperanta Tradukarto (METa) pro lingva kontrolado al mia tradukaĵo.

Sentu vin libera plusendi aŭ citi la tradukaĵon, sed nepre kun fontindiko.

Pacdeklaro de Nagasako

Homoj senprudente ripetadis militojn. Sed, eĉ dum militado, ekzistas agoj nepermeseblaj. Nuntempe laŭ internacia humana leĝo estas krima ago, mortigi aŭ vundi infanojn, patrinojn, civilulojn, vunditajn soldatojn aŭ militkaptitojn. Plue, la leĝo klare malpermesas uzon de “malhumanaj armiloj” kiel venenaj gasoj, biologiaj armiloj, kontraŭpersonaj minoj kaj aliaj armiloj, kiuj sendistinge suferigas homojn kaj serioze damaĝas la medion.
En la 9a de aŭgusto, 1945, je la 11a horo kaj 2 minutoj antaŭtagmeze, usona bombaviadilo faligis atombombon sur la urbon Nagasako. Intensaj varmoradioj faris multajn homojn karbaj. Eksploda ventego, kaj fleksis ferajn relojn, kaj disŝiris korpojn de multaj aliaj homoj. Estis nudaj homoj kun pendantaj haŭteroj; patrinoj brakume portantaj infaneton senkapan. Eĉ homoj laŭaspekte nedamaĝitaj mortis unu post alia. En tiu jaro mortis ĉirkaŭ 74 000 homoj kaj vundiĝis ĉirkaŭ 75 000 homoj. Postvivantaj atombombitoj, jaron post jaro, suferadas je pli alta kvanto de malsaniĝo, kiel kancero aŭ aliaj malsanoj, influita de radiado. Iliaj maltrankviloj ne malaperas eĉ nun.
Kial nukleaj armiloj, kiuj sendistinge kaj kruelege forrabas multajn vivojn kaj suferigas postvivantojn dum longa tempo, ne jam estas malpermesitaj?
En novembro, 2011, la Internacia Movado de Ruĝa Kruco kaj Ruĝa Lunarko, kiu delonge observadis la kruelecon de milito, adoptis rezolucion bazitan sur humaneco, “Ekiri al la kompleta nuligo de nukleaj armiloj”. En majo, 2012, la preparkomitato de “la Konferenco por Reekzamenado de la Traktato pri Nemultigo de Nuklearmiloj (NPT)” kunsidis en Vieno. Multaj el la partoprenintaj landoj menciis la malhumanecon de nukleaj armiloj, kaj 16 landoj kunlabore prezentis “la komunan deklaron pri humana aspekto de nuklea malarmado”. Finfine nun, laŭtiĝas voĉoj por difini nukleajn armilojn kiel malhumanajn. Tio estas sama voĉo, kiun la homoj el la atombombitaj urboj jam delonge levadis per la tuta forto.

Sed en kia situacio ni fakte estas?
19 000 nukleaj armiloj nun ekzistas en la mondo. Ni sur la tero vivas en danĝero, ke post kelkaj minutoj eksplodus nuklea milito. Kio okazos al la homaro, kiam oni uzos nukleajn armilojn multe pli detrupovajn ol la atombomboj faligitaj sur Hiroŝimo kaj Nagasako?
Por certigi, ke Nagasako estu la lasta urbo atakita de nuklea armilo, ni devas klare malpermesi ne nur atakon per nukleaj armiloj, sed ankaŭ ĉion ekde ilia disvolvo ĝis ilia dislokado. Nova aranĝo estas bezonata, kiu superas la limon de “la Traktato pri Nemultigo de Nuklearmiloj (NPT)”. Kaj ni jam trovis kelkajn novajn metodojn por tio.
Unu metodo estas “la Konvencio pri Nukleaj Armiloj (NWC)”. En 2008 la ĝenerala sekretario de UN Ban Ki-moon [Ban Ki-mun] esprimis ĝian neceson. En 2010 la fina dokumento de “la Konferenco por Reekzamenado de la Traktato pri Nemultigo de Nuklearmiloj (NPT)” unuafoje menciis ĝin. Ĝuste nun la internacia komunumo devas fari unu konkretan paŝon por konkludi la konvencion.
Kreado de “zono sen nukleaj armiloj” estas alia realisma kaj konkreta metodo. Plejparto de la landoj en la suda duonsfero jam apartenas al tiuj zonoj. En ĉi tiu jaro oni klopodas organizi kunvenon por kreado de la zono sen nukleaj armiloj en Meza Oriento. Ni multfoje ĝis nun petis la japanan registaron labori por “la zono sen nukleaj armiloj en Nordorienta Azio”. La japana registaro, klopodu por leĝigo de la tri principoj sen nukleaj armiloj, antaŭenigu supre menciitajn metodojn, kaj tiel alfrontu la seriozan situacion kaŭzitan de nukleaj armiloj en Norda Koreio, kaj prenu gvidan rolon kiel la sola atombombita lando en la mondo.
En aprilo, 2012, en la Universitato Nagasako establiĝis la longe atendita “Centro de Esploro por Nuligo de Nukleaj Armiloj (RECNA)”. De nun ĝi elsendos informojn kaj proponojn por realigi “la mondon sen nukleaj armiloj”, kaj fariĝos bazo por disvastigi kunlaboran reton. Profitante la establon de RECNA, ni decidas, ke ni multe pli persiste plenumu la mision taskitan al ni, la urbo atombombita.

Estas grave alpaŝi al junaj generacioj por realigi la mondon sen nukleaj armiloj. Ekde morgaŭ “la tutmonda forumo pri edukado por malarmado kaj nemultigo de nukleaj armiloj”, kunorganizita de la japana registaro kaj la Universitato de UN, malfermiĝos ĉi tie en Nagasako.
Nukleaj armiloj naskiĝis el malfido kaj timo kontraŭ aliaj landoj kaj ankaŭ el la ideo de regado per fortoj. Nagasako aplikos sian energion ankaŭ al edukadoj por paco kaj internacia interkompreniĝo, por ke estontaj generacioj povu krei socion bazitan sur reciproka fido, sekureca sento kaj harmonia kunvivado.

La akcidento de la unua atomcentralo de Fukuŝimo administrata de Tokia Elektropova Kompanio (TEPCO) skuis la mondon. Ni afliktiĝas pro tio, ke homoj en Fukuŝimo ankoraŭ nun vivas sub ĉiutaga minaco de radioaktiveco. Ni, la urbanoj de Nagasako, plu staros kun la homoj en Fukuŝimo kaj subtenados ilin. Ni petas, ke la japana registaro rapidigu la rekonstruadon de la regionoj damaĝitaj de la tertremo kaj la cunamo, kaj ankaŭ ke ili montru al ni celojn kaj konkretajn metodojn de nova energipolitiko por rekonstrui socion sen minaco de radioaktiveco. Ne estas prokrastebla la problemo, kiel trakti grandegan kvanton da altnivelaj radioaktivaj forĵetaĵoj, kiuj amasiĝis dum funkciado de la atomcentraloj. La internacia komunumo devas kunlabore solvi la problemon.

Meza aĝo de la postvivantaj atmbombitoj superis 77 jarojn. Ni petas ankoraŭfoje, ke la japana registaro sincere aŭskultu la suferantojn de la atombombado, kaj klopodu por pliampleksigo de subtenaj politikoj.
Ni esprimas nian sinceran kondolencon al la pereintoj de la atombombo, kaj deklaras, ke ni plu klopodos por la kompleta nuligo de nukleaj armiloj kunlabore kun la urbanoj de Hiroŝimo kaj ĉiuj tiuj homoj en la mondo, kiuj havas la komunan ideon por la mondo sen nukleaj armiloj.

TAUE Tomihisa
Urbestro de Nagasako
la 9a de aŭgusto, 2012

(Esperantigita de Vastalto)

Vi povas legi la originalan japanan tekston ĉi tie kaj alilingvajn tradukojn (pdf) ĉi tie.

Pacdeklaro de Nagasako, 2011

La 9an de aŭgusto, okaze de la memortago por la atombombitaj viktimoj, la urbestro de Nagasako prezentis pacdeklaron, en kiu li aparte menciis la akcidenton de la atomcentralo en Fukuŝimo kaj alvokis la japanan registaron pri ekspluatado de renovigeblaj energioj anstataŭ atomenergio.
Mi tradukis ĝin en Esperanton kaj afiŝis ĉi-sube.
Sentu vin libera plusendi aŭ citi la tradukaĵon, sed nepre kun fontindiko.

Pacdeklaro de Nagasako

En la lasta marto okazis la Granda Orient-Japana Tertremo, kaj tujsekve ni konstreniĝis antaŭ la akcidento de la Atomcentralo de Fukuŝimo I administrata de Tokia Elektra Kompanio (TEPCO). Eksplodoj malkovris reaktorojn sub la libera ĉielo. En la ĉirkaŭaj urboj kaj vilaĝoj troviĝas neniu loĝanto. Ne estas certe, kiam la loĝantoj, kiuj devis evakuiĝi por eviti radiadon, povos reiri hejmen.
Kiel popolanoj de atombombita nacio, ni laŭte ripetadis la devizon “Ne pluaj hibakŝoj (atombombitoj-postvivantoj)”. Malgraŭ tio, kial ni ankoraŭfoje devas esti minacata per timo al radiado?
Ĉu ni neglektis respekton al la naturo? Ĉu ni tro fidis regkapablon de ni homoj? Ĉu ni deturniĝis de nia respondeco por la estonto? Nun estas la tempo por diskuti radikale kaj elekti, kian socion ni kreu ekde nun.
Kiom ajn longan tempon ni bezonos, estas necese, ke ni antaŭenigu ekspluatadon de renovigeblaj energioj anstataŭ atomenergio por transformi nin en socion bazitan sur pli sekuraj energioj.

Ĝis la akcidento de la atomcentralo en Fukuŝimo, de kiam ni ne scias, multaj homoj kredis la miton pri la sekureco de atomcentraloj.
Kio pri la pli ol 20 000 nukleaj armiloj en la mondo?
Ĉu ni ankaŭ kredas, ke la mondo estas pli sekura danke al malinstiga efiko de nukleaj armiloj? Ĉu ni akceptas senplue la supozon, ke oni neniam uzos nukleajn armilojn? Nun ni vidas, kiel la radioaktivaj substancoj ellasitaj per akcidento el unu sola atomcentralo kaŭzas tre konsiderindan konfuzon en la socio. Do, ni povas klare kompreni, kiel malhumane estas ataki homojn per nukleaj armiloj.

Ni alvokas ĉiujn en la mondo imagi al si, kiel terure estos, se super niaj urboj eksplodos nuklea armilo plurcentoble pli potenca ol la atombomboj uzitaj en Hiroŝimo kaj Nagasako. Intensaj varmoradioj fandos homojn kaj ĉion alian. Hororiga eksploda ventego forblovos kaj dispremos konstruaĵojn. Nekalkuleblaj kadavroj nigre bruligitaj estos disĵetitaj sur la ruinoj. Iuj homoj kuŝos inter vivo kaj morto. Iuj homoj suferos pro vundiĝo. Eĉ se troviĝos postvivantoj, intensa radioaktiveco malhelpos ajnajn savagadojn. Radioaktivaj substancoj forflugos per ventoj, disvastiĝos malproksimen kaj kaŭzos vastaskalan malpurigon de la terglobo. Kaj dum sekvaj kelkdek jaroj tio estigos suferantoj de postefikoj de radiado.
Ni devas neniam lasi estontajn generaciojn sperti tiajn doloregojn. Ni neniam bezonas nukleajn armilojn. Nenia kialo pravigas la homaron posedi nukleajn armilojn.

En aprilo 2009, la usona prezidanto Barack Obama [Barak Obama] diris en sia parolado en Prago, Ĉeĥio, ke Usono celos la mondon sen nukleaj armiloj. Pro tiu konkreta celo prezentita de la plej potenca ŝtato kun nukleaj armiloj leviĝis multaj esperoj tra la tuta mondo. Dum kelkaj pozitivaj rezultoj estis atingitaj, ekzemple la konkludo de la kontrakto inter Usono kaj Rusio pri malpliigo de nukleaj armiloj, ni ne vidis signifan progreson de tiam. Kontraŭe troviĝas tia malprogresa tendenco, kiel novaj efektivigoj de nukleaj eksperimentoj per simulado.
Ni alvokas Prezidanton Obama montri gvidantecon por realigi “la mondon sen nukleaj armiloj”, kaj ne trompi la esperojn de la homoj en la atombombitaj urboj kaj en la tuta mondo.
Estas jam tempo por la internacia socio, inkluzive de tiaj ŝtatoj kun nukleaj armiloj, kiaj Usono, Rusio, Britio, Francio kaj Ĉinio, komenci penadojn por konkludi la Konvencion pri nukleaj armiloj (NWC), kiu celas kompletan nuligon de ĉiuj nukleaj armiloj. La japana registaro, kiel la registaro de la atombombita nacio, devas forte antaŭenpuŝi tiajn penadojn.
Ni ripete alvokas la japanan registaron agi konforme al la ideoj de paco kaj militrezigno preskribitaj en la Japana Konstitucio. La registaro devas labori por leĝigo de “la Tri ne-nukleaj principoj” kaj por establo de “Nordorientazia zono libera de nukleaj armiloj”, kiu sennukleigos Japanion, Sud-Koreion kaj Nord-Koreion. Ni petas la japanan registaron pliampleksigi asistadon al maljuniĝantaj atombombitoj-postvivantoj laŭ la reala stato.
Ĉi-jare la urbo Nagasako, kunlabore kun Unuiĝintaj Nacioj, la japana registaro kaj la urbo Hiroŝimo, en la Oficejo de Unuiĝintaj Nacioj ĉe Ĝenevo ekspozicios materialojn, kiuj montras katastrofajn scenojn de la atombombadoj. Ni esperas, ke multaj homoj en la mondo eksciu teruron kaj kruelecon de la ruinigo per la atombomboj.
Ni petas tiujn, kiuj celas “mondon sen nukleaj armiloj”, organizi en sia urbo ekspozicieton pri la atombombadoj kunlabore kun la urbo Nagasako, aŭ ekspozicii fotografiajn panelojn pri la atombombadoj sur stratoj tra la tuta mondo. Ni esperas, ke vi, kune kun homoj el la atombombitaj urboj, pligrandigu la rondon de paco por ke homoj povu vivi kiel vera homo.

La 9-an de aŭgusto en 1945, je 11:02 atm., Nagasako estis ruinigita per atombombo. El la ruinoj ni releviĝis kiel urbo de paco. Ni esperas, ke homoj en Fukuŝimo ne rezignu esperon, kaj ke homoj en la damaĝitaj regionoj de Orienta Japanio sciu, ke la tuta mondo subtenas vin. Ni elkore deziras, ke la damaĝitaj regionoj releviĝu kaj ke la akcidento de la atomcentralo estu reordigita kiel eble plej baldaŭ.
Ni eldiras nian sinceran kondolencon pri la viktimoj de la atombomboj kaj la Granda Orient-Japana Tertremo, kaj deklaras, ke ni daŭrigos apelacion al la mondo por la kompleta nuligo de nukleaj armiloj kunlabore kun la urbo Hiroŝimo.

TAUE Tomihisa
Urbestro de Nagasako
la 9a de aŭgusto, 2011

(Esperantigita de Vastalto)

Vi povas legi la originalan japanan tekston ĉi tie.