Kategorio: Hajko

Hajko de TANEDA Santooka

TANEDA Santooka [種田山頭火/TANEDA Santôka] (1882—1940) estis japana hajkisto. Travagante la tutan Japanion, li verkis precipe liberformajn hajkojn. Japanoj amas lin kiel vojaĝantan hajkiston.

    Trabatinte vojon,
    trabatinte vojon —
    plu verda monto.
    – – – – – – – – tradukita de Vastalto

La japana originalo estas jene:
    分け入つても分け入つても青い山
    Ŭake-ittemo, ŭake-ittemo, aoi jama.

La aŭtoro nun troviĝas en la sino de freŝverda monto. Ju pli multe li piediras, des pli vasta la monto estas. Ĉirkaŭ li estas nenio alia ol verdaj vegetaĵoj.

Leganto de hajko

En kia okazo oni kortuŝiĝas, legante hajkon?
1. Tiam, kiam la hajko donas belan perspektivon.
2. Tiam, kiam la hajko donas novan vidmanieron pri kutima afero.
3. Tiam, kiam la leganto kunsentas emocion de la aŭtoro.
4. Tiam, kiam la leganto rimarkis kaŝitan/nediritan intencon de la aŭtoro.

Ĉiuokaze, leganto de hajko devas esti aktiva kaj diligenta.

Kritikisto bezonata

Por ke la esperanta hajko fariĝu memstara ĝenro, ĝi bezonas kritikiston t.e. leganton, kiu kapablas aprezi ĝin kun artaj kriterioj. Ĝis nun malmultaj esperantistoj verkas hajkon. Sed nombro de jam verkitaj hajkoj estas sufiĉe granda almenaŭ por ion diri kritike pri la verkoj.
Mi atendas aperon de kritikisto pri hajko.

Hajko de HASEGAŬA Kai

HASEGAŬA Kai [長谷川櫂/HASEGAWA Kai] (1954— ) estas japana hajkisto. Li verkas ortodoksan hajkon, tamen kun freŝa sento.

    Akvo printempa,
    tio estas ja akvo
    malsekigita.
    – – – – – – – – tradukita de Vastalto

La japana originalo:
春の水とは濡れてゐるみづのこと
Haru-no-mizu toŭa nurete-iru mizu-no-koto.

Antaŭ ĉio, “malsekigita akvo” estas nova malkovro de la aŭtoro. La epiteto konvenas ĝuste al printempa akvo. Ĉi tiu hajko asertas, ke printempa akvo estas malsekigita akvo. Ĉi tiu simpla sed decidema aserto kune kun la malkovro kaŭzas hajkecon, guston de ĉi tiu hajko.