Kategorio: Hajko

Modernaj stiloj de hajko

Hieraŭ mi skribis pri la tradicia stilo de hajko.
Jam de la komenco de la hajka historio talentaj hajkistoj klopodis disvolvi novan stilon super la tradicio.

Nuntempe troviĝas diversskolaj hajkistoj en Japanio. Mi priskribos tri ĉefajn fluojn.
La unua estas tradiciistoj, kiuj disvolvas sian stilon sur la tardicia vojo. Ili pli atentas naturon kaj homon. Ili estas plimulto de la hajkista mondo.
La dua estas sociistoj, kiuj pli atentas homon kaj socion. Kelkaj el ili verkas hajkojn sen sezonvortojn.
Kaj la tria estas liberformistoj, kiuj verkas liberformajn hajkojn. Ili staras ĉe la plej malproksima ekstremo kontraŭ la tradiciistoj. Ŝajnas, ke iliaj hajkoj elverŝiĝas el la animo de aŭtoro.

Kompreneble unu hajkisto povas esti foje tradiciisto, foje sociisto aŭ sensezonisto, kaj foje, kvankam malofte, liberformisto.

Tradicia stilo de hajko

Hajko havas tradicion de ĉ. 400 jaroj. En la daŭro de sia historio ĝi firmigis sian kernon, kaj de tempo al tempo geniaj hajkistoj renovigis kaj pliriĉigis ĝin.

La tradicia hajko havas tri karakterizaĵojn.

  1. respekto al la fiksita formo de 5, 7, 5 silaboj
  2. respekto al la sezonvortoj
  3. kunmetado de du aferoj, aŭ aserto de unu afero