NUN-vortoj

【A-Z】
*A型肝炎 / hepatito A
*CDC(米疾病対策センター) / Centro por Regado kaj Prevent(ad)o de Malsanoj (de Usono)
*COVID-19 / KOVIM-19 <KOron(a)VIrusa Malsano de 2019>
*ECMO(エクモ) / (=体外式膜型人工肺) EksterKorpa Membrana Oksigen-aparato (EKMO)
*FDA(米国食品医薬局) / Nutraĵa kaj Droga Administracio (de Usono)
*ICU(集中治療室) / fako por intensa flegado, intensflega sekcio, intensflegejo
*PCR検査 / PĈR-ekzameno <PĈR: Polimeraza Ĉen-Reakcio>
*SARS(サーズ) / (=重症急性呼吸器症候群) Severa Akuta Spira Sindromo (SASoSo)
*WHO(世界保健機構) / Monda Organizo pri Sano (MOS)

【あ行】
*アウトブレイク / eksplodo (de KOVIM-19)
*アフターコロナの(コロナ後の)時代 / postpandemia epoko
*医学生 / medicinstudento, medicinaj studentoj
*医師 / kuracisto
*医療 / sanzorgado
*医療改革 / reformo de sanzorgo
*医療監視下 / esti sub medicina observado
*医療機関 / prisana institucio
*医療危機 / sankrizo
*医療従事者 / sanlaboristoj, sanprofesiuloj, medicinaj laborantoj
*医療制度 / sistemo de sanprovizo
*医療制度改革 / reformo de sanzorga sistemo
*医療専門家 / medicinaj fakuloj
*医療チーム / medicina teamo
*医療廃棄物 / medicinaj forĵetaĵoj
*医療費 / sanserva elspezo
*医療物資 / medicinaj provizaĵoj, medicinaj materialoj, medicinaĵoj
*医療部門 / sanzorga sektoro
*医療へのアクセス / aliro al sanservoj
*医療崩壊 / kolapso de sansistemo, disfalo de sansistemo
*医療用手袋 / medicinaj gantoj
*医療用マスク / medicinaj maskoj
*インフルエンザ / gripo
*陰謀論 / konspira teorio
*ウイルス / viruso
*ウイルス遺伝子配列 / genovicoj de virusoj
*ウイルス研究所 / instituto de virusologio
*ウイルスを分離する / elapartigi la viruson
*運動 / fizika aktivado, korpa ekzercado, korpekzercoj
*運動不足 / manko de korpekzercoj
*疫学 / epidemiologio
*疫学者 / epidemiologo
*疫学調査 / epidemiologia enketo
*疫学用語 / epidemiologiaj terminoj
*エクモ(ECMO) / (=体外式膜型人工肺) EksterKorpa Membrana Oksigen-aparato (EKMO)
*エッセンシャルワーカー / esencaj laboristoj, nepraj laboristoj
*エピデミック / (=感染症の流行) epidemio
*エボラ出血熱 / la malsano Ebola
*汚染された / malpurigita per (io), poluita per (io)

【か行】
*外出 / eliro (el la hejmo)
*+不要不急の外出(をする) / nenecesaj eliroj, eliri el la domo sen urĝaj kialoj
*外出禁止(令) / elirmalpermeso, deviga kvaranteno, ordono resti hejme, trudizoliĝo
*+政府による外出禁止 / registare ordonita elirmalpermeso
*+夜間外出禁止令 / nokta elirmalpermeso
*外出自粛 / memizoliĝo, hejma kvaranteno, hejma izolado, libervola kvaranteno
*外出自粛を求める / postuli ke homoj restu hejme
*外出自粛を要請する / peti homojn resti hejme
*外出を減らす / malpliigi eliron, eviti eliron
*海鮮市場 / marmanĝaĵa bazaro
*回復(する) / renormaliĝi
*+秩序が回復した / la ordo renormaliĝis
*+経済秩序を急速に回復させる / restarigi ekonomian ordon rapide
*隔離施設 / kvarantenaj instalaĵoj
*看護師 / flegisto
*観察 / observado
*+施設または自宅での観察 / esti sub koncentrita aŭ enhejma observado
*観察期間 / (submetiĝi al 14-taga) medicina observado
*患者 / paciento
*+軽症患者 / milda kazo, paciento kun mildaj simptomoj
*+重症患者 / serioza kazo, paciento en serioza kondiĉo
*+外来患者 / ekstera paciento, ambulatoria paciento
*+入院患者 / interna paciento, enhospitala paciento
*+治った患者 / resanigitaj pacientoj, resaniĝintaj pacientoj
*+病状が回復して退院した患者 / pacientoj kiuj elhospitaliĝis post resaniĝo
*感染 / infekto, infektiĝo, infektado
*+(人に)感染させる / infekti (iun) je (malsano), transmisii (viruson) al (iu)
*+(人が)感染する / infektiĝi je (io), esti infektita je (io)
*+(ウイルスが)感染する / transmisiiĝi, transiri al (iu)
*+(人から人に)感染する / transmisiiĝi de homo al homo
*+接触感染 / kontakta infekto
*+飛沫感染 / aerguta infekto, aerguta transigo de viruso
*+エアロゾル感染 / aerosola infekto
*+空気感染 / aera infekto
*+集団感染 / kolektiva infekt(iĝ)o, grupa infektiĝo, amasa infekto
*+市中感染 / komunuma infekt(iĝ)o
*+院内感染 / enhospitala infekt(iĝ)o
*+二次感染 / sekundara infekto
*+再感染 / reinfektiĝo
*+ブレイクスルー感染 / trarompa infekto, postvakcina infektiĝo
*+散発的な感染 / sporadaj kazoj
*+トリからヒトへの感染 / transmisiado de birdo al homo
*+ヒトヒト感染 / hom-al-homa infektiĝo, interhoma infektiĝo
*+国内感染 / indiĝena transmisio (de la viruso), indiĝena infekto (de la malsano)
*+国境を越えての感染 / translanda transmisio
*+国外から持ち込まれた感染 / importitaj kazoj
*感染が疑われる人 / suspektataj kazoj, homoj suspektataj pri infektiĝo je (io)
*感染が確認された人 / konfirmitaj kazoj
*+新たに感染が確認された人の数 / la nombro de nove konfirmitaj kazoj
*+コロナ感染が確認された人の数 / la nombro de konfirmitaj kronvirusaj kazoj
*感染拡大 / disvastiĝo de la infektiĝo, tutmonda disvastiĝo de la malsano
*感染拡大との闘い / batalo kontraŭ la (nov-kronvirusa) epidemio
*感染拡大の制圧 / regado de la (nov-kronvirusa) epidemio
*感染拡大の封じ込め / blokado de la (nov-kronvirusa) epidemio
*感染拡大を食い止める / bloki, bridi, bremsi, malebligi, subpremi, haltigi la epidemion
*感染経路 / infekta vojo, infekta kanalo
*感染経路不明患者 / kazoj sen konata fonto, nespureblaj kazoj
*感染経路を辿る / spuri kronvirusajn kazojn
*感染源 / infekta fonto
*感染者 / infektito
*感染者数 / la nombro de infektitoj

感染者数の表現
新たにX人の新型コロナ感染者とY人の死亡者が確認された
/ (oni) raportis X novajn konfirmitajn kazojn de kronvirusa malsano kaj Y novajn mortojn

*感染症 / infekta malsano
*感染症専門家 / fakulo pri infektaj malsanoj
*感染対策(活動) / klopodoj kontraŭ la (nov-kronvirusa) epidemio, kontraŭepidemia laboro
*感染対策(手段) / rimedoj kontraŭ la epidemio, kontraŭepidemiaj rimedoj
*感染の可能性がある人 / eble infektitaj pacientoj
*感染爆発 / (=オーバーシュート) epidemia eksplodo
*感染率 / proporcio de infektiĝo, infektkvanto
*感染力 / infektokapablo
*偽陰性 / false negativa, malprave negativa (rezulto)
*危機 / krizo
*危機管理 / krizmastrumado, krizadministrado, krizolimigo
*危機にある / esti en danĝero, esti en krizo
*危機に陥れる / enkrizigi (sian landon)
*危機を脱する / elkriziĝi
*救急(の) / sukura
*救急救命士 / sukuristo
*救急車 / ambulanco
*救急処置器具 / sukuraj aparatoj
*救急処置室 / urĝejo, (hospital)urĝejo
*救急搬送 / urĝa transporto
*救急搬送者 / (akcident)urĝulo
*救急病院 / urĝokaza hospitalo
*擬陽性 / malprave pozitiva, false pozitiva (rezulto)
*距離を取る / respekti sufiĉe grandan interpersonan distancon
*緊急(の) / urĝa, krizokaza
*緊急事態 / krizostato
*+国家の緊急事態を宣言する / deklari ŝtatan alarmostaton, deklari nacian krizostaton
*緊急事態宣言 / deklaro pri krizostato (rilate al la nov-kronvirusa epidemio)
*緊急事態に陥る / eniri en staton de serioza katastrofo, eniri en urĝan staton
*緊急事態を宣言する / deklari krizostaton, publikigi deklaron pri krizostato
*緊急車両 / krizokaza veturilo, savveturilo
*緊急物資 / krizokazaj provizaĵoj
*クラスター / (=集団感染) kolektiva infektiĝo pro la malsano
*クルーズ船 / krozŝipo, plezurŝipo
*検疫停船中 / esti kvarantenigita, esti en kvaranteno
*検査 / ekzameno, testo, provo
*+PCR検査 / PĈR-ekzameno <PĈR: Polimeraza Ĉen-Reakcio>
*+抗体検査 / antikorpa ekzameno
*+抗原検査 / antigena testo
*+核酸検査 / nukleacida ekzameno
*+血清検査 / serologia ekzameno
*+コロナ検査を受ける / ricevi kronvirusan ekzamenon
*+PCR検査を受ける / ekzameniĝi per PĈR
*+抗体検査を受ける / ekzameniĝi pri antikorpo
*+検査結果は陽性だった / La testrezulto estis pozitiva
*+コロナ検査が陽性である / testiĝi pozitive pri KOVIM-19
*+抗体検査で陰性の結果が出る / testiĝi negative pri la antikorpoj
*検死官 / nekropsiisto
*現地調査 / surloka esplorado
*抗原 / antigeno
*公衆衛生 / publika higieno
*厚生労働省 / la Ministerio pri Sano, Laboro kaj Bonfarto, la Bonfarta Ministerio
*厚労大臣 / la Bonfarta Ministro, la japana san-ministro
*抗体 / antikorpo
*抗体検査 / antikorpa ekzameno
*抗体保持者 / portanto de la antikorpo de la nova kronviruso
*抗体保有率 / proporcio de homoj kun antikorpoj
*コウモリ / vesperto
*国内移動禁止命令 / ordono malpermesanta enlandajn vojaĝojn
*国立感染症研究所 / Nacia Instituto de Infektaj Malsanoj (de Japanio)
*国境を閉鎖する / fermi landlimojn
*湖北省武漢市 / la urbo Wuhan <Uhan> en la provinco Hubei <Hubejo>
*娯楽活動を中止する / haltigi publikajn distradojn, ĉesigi amuzajn aktivecojn
*コロナ禍 / la (kronvirusa) epidemio, pandemio
*根絶する / ekstermi (la viruson)

【さ行】
*サーズ(SARS) / (=重症急性呼吸器症候群) Severa Akuta Spira Sindromo (SASoSo)
*再開する / rekomenci, refunckiigi
*+営業を再開する / rekomenci laboron, refunkciiĝi, remalfermiĝi
*+事業活動を再開する / Komercistoj rapide rekomencas operaciojn
*+労働と生産を再開する / rekomenci laboron kaj produktadon
*採血する / kolekti sangon
*最低生活を保障する / certigi la bazan vivtenon de homoj bezonantaj helpon
*再燃 / reintensiĝo, reokazo
*サプライチェーン / proviza ĉeno, livera ĉeno, provizĉeno, liverĉeno
*三密を避けよ / Evitu tri “densojn” (populara japana averto kontraŭ dense fermitaj spacoj, dense homplenaj lokoj kaj dense intimaj kontaktoj)
*支援チーム / helpteamo
*実効再生産数 / efektiva reprodukta nombro
*死亡例 / mortokazo (de la novkronvirusa malsano)
*試薬 / prova kemiaĵo, reakciilo, reakcianto
*+コロナ試薬 / kronviusaj proviloj
*+診断試薬 / diagnozaj reagantoj
*終息 / finiĝo de la epidemio
*集団免疫 / amasa imuneco, kolektiva imuneco
*集中治療室(ICU) / fako por intensa flegado, intensflega sekcio, intensflegejo
*手術 / (kirurgaj) operacioj
*+緊急でない手術を延期する / prokrasti neurĝajn operaciojn
*手術室 / operaciejo, operacia ĉambro
*症状 / simptomoj
*消毒(する) / desinfekti
*+環境消毒 / desinfekto de la medio, media desinfekto
*+医療用消毒薬 / medicinaj desinfektaĵoj
*+手指消毒をお願いします / Desinfektu la manojn.
*新型コロナ(の) / nov-kronvirusa
*新型コロナウイルス / nova kronviruso
*新型コロナウイルス患者 / nov-kronvirusa paciento
*新型コロナウイルス肺炎 / nov-kronvirusa pneŭmonio
*新型コロナ感染症 / la nov-kronvirusa malsano, KOVIM-19
*人口呼吸器 / respiratoro, artefarita spirilo, spirhelpilo
*人流制限 / trafikrestriktoj, limigo de homa trafiko, limigo de homa cirkulado
*睡眠 / dormado
*+規則正しい睡眠を取る / regule dormi
*+レム睡眠 / REM-dormo
*+ノンレム睡眠 / ne-REM-a dormo
*頭痛 / kapdoloro
*ステイホームする / resti hejme, kvaranteni hejme, izoli sin hejme
*スピルオーバー / transsalto de la specia baro
*スペイン風邪 / hispana gripo
*制御可能な / regebla
*脆弱性 / vundebleco
*政府機関 / registaraj instancoj
*世界保健機構(WHO) / Monda Organizo pri Sano (MOS)
*咳 / tuso
*赤外線体温計 / infraruĝa termometro
*センザンコウ / maniso
*ソーシャルディスタンス / socia distanciĝo
*ソーシャルメディア / sociaj komunikiloj, sociaj retejoj, sociaj retoj

【た行】
*対応する / reagi al (io), respondi al (io), trakti (ion), regi (ion), fari ion pri la situacio
*チャーター機 / ĉartita aviadilo
*治験 / klinika provo (por registara aprobo de kuracilo)
*+第Ⅱ相治験 / duafaza klinika provo
*治療 / kuracado
*+早期治療 / fru(temp)a kuracado
*治療器具 / kuracaj ekipaĵoj
*治療費 / (pokapa) kurackosto (de konfirmitaj enhospitaliĝintaj pacientoj)
*治療薬 / kuraciloj
*手足口病 / man-pied-buŝa malsano
*デルタ株 / la varianto Delta (de la nova kronviruso), la delta-varianto
*伝染病 / infekta malsano, kontaĝa malsano, komunikebla malsano
*動物由来である / havi bestan originon, origini de bestoj
*トレッドミル / kurtapiŝo, rultapiŝo, paŝrado

【な行】
*濃厚接触 / proksima kontakto
*濃厚接触者 / proksima kontaktinto
*濃厚接触者を追跡する / spuri proksimajn kontaktintojn

【は行】
*肺炎 / pneŭmonio
*バイオセキュリティー / biosekureco
*媒介動物 / vehiklo (kiel kulo)
*発出する / eligi (dekreton), fari (deklaron), deklari (krizostaton)
*発生源 / la originoj (de la nova kronviruso), la fonto (de KOVIM-19)
*パルスオキシオメーター / (pulsa) oksi(gen)metro, oksigenmezurilo por fingro
*半旗を掲げる / duonhisi la flagon por esprimi funebron al (iu)
*パンデミック / (=感染症の世界的な流行) pandemio
*ピーク / pinto, kulmino, plejsupro
*ピークが過ぎた / pasis la kulmino de la epidemio
*逼迫を緩和する / mildigi la malabundecon (de medicinaj provizaĵoj)
*人の密を防止する / malhelpi homamasiĝojn, eviti kuneston de grandaj grupoj de homoj
*飛沫 / aergutoj, malgrandaj gutetoj en la aero pro tusado aŭ ternado
*病院 / hospitalo
*病院従業員 / hospitalaj dungitoj
*病院診療を必要とする / bezoni enhospitalan prizorgon
*病気を移す / kaŭzi malsanojn (ĉe homoj)
*病原菌 / patogena mikrobo, malsaniga mikrobo, patogenaĵo, infekt-organismo
*病床が不足する / mankas hospitalaj litoj, mankas litoj en hospitaloj
*封鎖(する) / fermi, bloki
*+都市封鎖 / blokado de urbo, fermado de urbo
*+都市を封鎖する / fermi la urbon
*フェイスシールド / vizaĝaj ŝirmiloj
*不織布マスク / neteksita masko
*米疾病対策センター(CDC) / Centro por Regado kaj Prevent(ad)o de Malsanoj (de Usono)
*変異株 / varianto (de la viruso)
*防護(する) / protekti
*防護服 / protektaj kostumoj, protektaj vestoj
*防護マスク / protektaj maskoj
*防護用品 / protektaj materialoj, protektaj produktoj, protektaj ekipaĵoj
*訪問医 / vizitanta kuracisto, hejmvizita kuracisto
*訪問診療する / viziti malsanulon en la hejmo
*保菌者 / virus-portanto
*保健 / publika sano
*保健システム / publiksana sistemo
*保健所 / sanitara oficejo, higiena oficejo
*保健当局 / prisanaj aŭtoritatoj
*ポリオ / poliomjelito

【ま行】
*まん延防止等重点措置 / vic-krizokazaj kontraŭ-epidemiaj rimedoj
*水際対策 / rimedoj ĉe enirhavenoj, rimedoj de epidemia prevento ĉe landlimoj
*見舞われる / esti severe trafita (de la nova kronviruso), suferi (la pandemion)
*無症状(の) / sensimptoma
*無症状感染 / sensimptoma infekto
*無症状感染者 / sensimptomaj kazoj, sensimptomaj pacientoj
*メッセンジャーRNA / mesaĝ(ist)a RNA
*綿棒 / vatfrotilo, vatbastoneto, vatbulo
*黙祷 / observi (tri) minutojn da silento

【や行】
*陽性(の) / pozitiva
*+検査結果は陽性だった / La testrezulto estis pozitiva.
*+擬陽性 / malprave pozitiva, false pozitiva (rezulto)
*陽性率 / pozitiva proporcio
*予防 / antaŭmalhelpo, prevento
*予防管理対策 / preventaj kaj regadaj strategioj
*予防措置 / preventaj agoj
*予防薬 / preventaj kuraciloj

【ら行】
*ライフスタイル / vivstilo, vivmaniero
*流行病 / epidemio, endemio, pandemio
*臨床(の) / klinika
*+前臨床研究 / antaŭklinika esploro
*臨床研究 / klinika esploro
*臨床検査技師 / medicina teknikisto
*臨床試験 / klinika provo
*臨床実験 / klinika eksperimento
*連鎖を絶つ / rompi la ĉenon de transmisio, rompi la infektan ĉenon
*ロックダウン / blokado de urbo, fermado de urbo

【わ行】
*ワクチン / vakcino
*+mRNAワクチン / mRNA-vakcino
*+DNAワクチン / DNA-vakcino
*+ウイルスベクターワクチン / virusvektora vakcino
*+組換えタンパクワクチン / rekombina proteina vakcino
*+不活化ワクチン / malaktivigita vakcino
*+ペクチドワクチン / peptida vakcino
*+レプリコンワクチン / replikon-vakcino
*ワクチン接種 / vakciniĝo
*+第１回目のワクチン接種を受ける / ricevi la unuan dozon de la vakcino
*+２回のワクチン接種を終える / ricevi du dozojn de la vakcino, vakciniĝi du fojojn
*+現在50代がワクチン接種対象 / Nun oni vakcinas la grupon 50-59
*ワクチン接種券 / vakcinaj biletoj, vakcinaj kuponoj
*ワクチン接種者 / vakcinito
*ワクチン接種証明書 / atestilo pri vakcinado, vakcina atestilo
*ワクチン接種予定者 / vakcinoto
*ワクチンのブースター接種 / revakcino, plifortiga inokulo
*ワクチンのブースター接種を受ける / revakciniĝi
*ワクチンの副反応 / kromefikoj (kaŭzitaj) de la vakcino

主な副反応
発熱 febro; 発汗 ŝvitado; 悪寒 frostado; 頭痛 kapdoloro; だるさ laceco; 注射した箇所の痛み、腫れ、しこり doloro, ŝveliĝo kaj malmoliĝo de la injekto-loko; 心筋炎 miokardiito; 心膜炎 perikardiito

*ワクチンの副反応が現れた / kromefikoj de la vakcino aperis
*ワクチンの副反応がある / havi kromefikojn post la vakcinado
*ワクチンの副反応が消えた / kromefikoj de la vakcino malaperis
*ワクチンの副反応が続いた / kromefikoj de la vakcino daŭris
*ワクチンの副反応を経験する / sperti kromefikojn post la vakcinado
*ワクチンパスポート / vakcina pasporto
*ワクチンを接種する / vakciniĝi, esti vakcinita, ricevi vakcinon
*+コロナワクチンを接種する / vakciniĝi kontraŭ KOVIM-19
*+ファイザー製ワクチンを接種する / vakciniĝi per (la vakcino de) Pfizer